Broedvogelinventarisatie Kocherbos

Het piepkleine goudhaantje komt ook in het Kocherbos voor. Alle foto's in deze blog zijn van Frits Stoekenbroek zelf!

Sinds een paar weken staat de broedvogelinventarisatie van het Kocherbos online!

Muiderbergers Frits en Trudy Stoekenbroek hebben dit koude en natte voorjaar een aantal keren in alle vroegte aandachtig luisterend en kijkend volgens een vast protocol (SOVON methode) door het Kocherbos gelopen om eens te kijken wat daar nou zoal voorkomt...

Wij hadden de Vogelwerkgroep Het Gooi en Omstreken (klik voor link website) gevraagd of ze niet eens in het Kocherbos wilden kijken omdat we zo vaak horen dat het toch niets voorstelt daar, dat het zo'n rommelig en verwaarloosd bos is....

Gelukkig heeft de vogelwerkgroep positief gereageerd en zijn Frits en Trudy en enkele anderen een aantal keer komen kijken en tellen.

Hier de link naar het onderzoek: Broedvogelinventarisatie

Iedereen was heel enthousiast over de enorme vogelrijkdom van het Kocherbos.

Ransuil en groene specht zijn vogels van de rode lijst en verder broeden er ook sperwers, bosuilen en buizerds! Heel bijzonder al deze roofvogels bij elkaar. 

Over de sperwers en het ringen van de jongen komt er een apart stuk.

We kunnen Frits en Trudy, gewapend met camera met flinke lens, verrekijker en goed gehoor regelmatig door het dorp zien lopen en ik vond het leuk om ze te leren kennen en ze te vragen naar hun beweegredenen om deze klus te doen.

Het zijn echte Amsterdammers en jeugdliefdes van elkaar maar ze hebben al lang geleden ook hun hart verloren aan Muiderberg omdat de natuur, het buitenzijn en het surfen op het IJsselmeer trok.

Al 43 jaar trekken ze er samen op uit; wandelen, fietsen, kamperen, het liefst in alle eenzaamheid en onder primitieve omstandigheden met een kompas naar de Noordkaap.

Hier boven de poolcirkel redden ze zich met water uit beekjes, zelf gevangen forellen en bessen, alleen aan paddestoelen hebben ze zich nooit gewaagd. Overnachten doen ze in schuilhutten en achtergelaten bosarbeidershuisjes.

Aan deze avontuurlijke reizen kwam een eind door de ramp bij Tsjernobil, waardoor het water besmet werd en vanaf toen hebben ze jaren door Spanje gereisd.

Frits was een zeer fanatiek marathonloper, fietser, bergbeklimmer en kliminstructeur maar heeft een aantal ernstige ongelukken door moeten maken. Dit heeft gezorgd dat hij het een stuk rustiger aan moest doen.

Van de nood werd een deugd gemaakt en in combinatie met Trudy's goede gehoor zijn ze zich steeds meer gaan interesseren voor vogels en de liefde voor fotograferen werd daar een verlengstuk van. 

Een jaar of 7 geleden werden ze lid van de Vogelwerkgroep en ze worden gezamenlijk steeds fanatieker. Frits is ook degene die de ijsvogels rond Muiden, Muiderberg en Naarden in de gaten houdt, de nestplaatsen onderhoudt en binnenkort begint met het maken van een oeverzwaluwwand.

Wat is het toch leuk om zulke gepassioneerde en getalenteerde mensen tegen te komen in het dorp!

Frits en Trudy, heel erg bedankt voor jullie inventarisatie en succes met de ijsvogel- en oeverzwaluwprojecten!

Hieronder nog een aantal van de foto's van Frits.

 

Torenvalk

Rietzanger 

Blauwborstje

IJsvogel met prachtig verlichte vis

Wel 3 legsels per jaar moeten de ouders zien groot te brengen. De koude winters van de afgelopen jaren hebben veel slachtoffers gemaakt, op bevroren sloten kunnen ze niet vissen. Daarom zijn er in koude winters regelmatig meerdere ijsvogels te zien bij de niet bevriezende kwelwatersloot naast het voetbalveld.

Kauwtje, een bekende verschijning in het dorp

Buizerd, broedt ook in het Kocherbos

 Avondrood boven het Naardermeer

Roodborstje

Staartmeesje, bezoekt in hele groepen onze achtertuinen

Torenvalk

Krabbescheer naast de Meerkade

De afgelopen weken zijn de sloten in Muiderberg weer geschoond en het slootmaaisel is op de meeste plaatsen afgevoerd. Zoals al eerder beschreven is dit het beste om een schrale berm te krijgen waardoor je veel bloemen en interessante planten krijgt. Als er teveel plantenresten blijven liggen, werkt dat als bemesting en krijg je juist ruige soorten als riet, zuring en brandnetels.

Juist langs de Meerkade, de botanisch meest interssante weg in de gemeente, zou het goed zijn als het slootmaaisel afgevoerd zou worden. Om financiele redenen(slootmaaisel is nat, dus zwaar, dus duur in vervoer en afvoer) is helaas er toch voor gekozen om hier, in het oudste natuurgebied van Nederland het Naardermeer, het maaisel te laten liggen en te klepelen (fijnhakselen)

In een gedeelte van een sloot langs de Meerkade zit de rode lijstsoort krabbescheer, een bijzondere waterplant die aangeeft dat het water heel schoon is en die de waardplant is van de groene glazenmaker, een beschermde libellesoort.

 

Voor veel informatie over de krabbescheer en groene glazenmaker klik deze LINK

Deze krabbescheer is dus ook beschermd en waterschappen hebben beleid gemaakt om 50 tot 70% van deze planten te sparen bij het schoonmaken van de sloten, dit was tot dit jaar nog nooit gedaan in de gemeente Muiden. In overleg hebben we 5 stukken van een paar meter afgezet op gedeelten waar geen riet en andere planten stonden die de doorstroming zouden kunnen blokkeren.

Je ziet de hier al naar de bodem zinkende krabbescheer nog in de sloot zitten.

Toen ik aan kwam rijden voor een tussenstand was net de maaier aan de overkant bezig met het schonen van de rechterkant, ik kon hem aan de linkerkant de planten en plekken die ik had gemarkeerd laten zien. Hij wist van het feit dat er wel 50% mocht blijven staan, dit in overleg met een ecoloog van Waternet en de gemeente.

We hebben voor dit eerste jaar maar ongeveer 10% gemarkeerd in de hoop dat al naar gelang de terugkomst van de planten komende jaren samen met de gemeente en een ecoloog van Waternet een toekomstbestendig plan gemaakt kan worden. En eigenlijk zou hier dus zeker het slootmaaisel afgevoerd moeten worden!

Krabbescheer even op de kant gelegd.

Hier zien we tussen de zinkende krabbescheren ook nog flink wat pijlkruid met de kenmerkende pijlvormige bladeren, een bijzondere en zeldzame waterplant.

Een stuk gemarkeerd waar dus weinig andere waterplanten staan

Na het schonen hebben we een flink aantal planten teruggegooid.

Naast de krabbescheer was ook een enorme snoek het slachtoffer geworden. Dat zo'n groot beest in zo'n klein slootje zwemt!

Ook op een plek waar gemarkeerd was, werd helaas de sloot leeggeschept.

We hebben op die plek een aantal hopelijk nog niet verdroogde planten teruggegooid, die zinken meteen naar de bodem.

De rest is keurig netjes.....

Vreemde kreeften in de Goog

Het riviertje de Goog langs de Googweg dat vroeger gebruikt werd om de Joodse gestorvenen per boot naar de begraafplaats te vervoeren en afgegraven zand richting Amsterdam herbergt een heleboel invasieve exotische rivierkreeften.

Invasief omdat de soort zich in snel tempo uitbreidt in Nederland en daarbij een kreeftenziekte bij zich draagt die dodelijk is voor de inheemse Europese rivierkreeft. Deze inheemse soort is behalve in een poel in Arnhem waarschijnlijk uitgestorven in Nederland door deze ziekte.

Exoot omdat het gaat om de Amerikaanse rivierkreeft. Een voor aquaria en consumptie ingevoerde soort die om allerlei redenen onverhoopt sinds een jaar of 15 in onze natuur terecht is gekomen.

Deze rivierkreeften eten eieren van vissen en amfibieen, slakken, waterplanten en verder eigenlijk alles wat los en vast zit. Zij kunnen in korte tijd een levendig slootje behoorlijk van waterplanten en dieren ontdoen, woelen de bodem om, vechten met elkaar op leven en dood en eten ook hun eigen nageslacht als het even zo uitkomt. Ze trekken ook flinke stukken over land om volgende sloten en rivieren over te nemen.

Ze zijn dapper, gaan in dreigende houding staan, zelfs tegenover een mens. Ze hebben nog weinig natuurlijke vijanden in Nederland maar leuk nieuws is dat de schalen en scharen al in de braakballen van uilen zijn gevonden. Waarschijnlijk weten die ze te vinden als ze s'nachts over land aan de wandel gaan.

Het zijn prachtige dieren, met een interessante levensloop, kijk eens over de reling of je er een paar kunt observeren. De paring vindt plaats in het najaar, maar pas in het voorjaar gaat het vrouwtje de eitjes leggen, deze eitjes draagt ze enkele weken bij zich totdat ze in juli uitkomen, het zijn meteen  miniatuurversies van hun ouders die zich een paar weken vasthouden aan de poten en in die tijd 2 of 3 keer vervellen. Dat is een bijzondere gebeurtenis waarbij de kreeften een aantal dagen erg kwetsbaar zijn omdat hun pantser nog niet uitgehard is. Tijdens het vervellen kunnen ze ook verloren ledematen weer regenereren. In het eerste levensjaar vervellen ze 7 tot 8 keer en daarna de vrouwtjes 2 keer per jaar en de mannetjes 1 keer

Voor meer informatie kijk ook eens op www.eis-nederland.nl/rivierkreeften.html

Gezien de schadelijkheid voor de natuur zou het een goed idee kunnen zijn deze kreeften te vangen en op te eten, maar de wetgeving in Nederland is nogal ingewikkeld. http://rivierkreeft.wordpress.com/vissen-op-rivierkreeft-wetgeving. In september, oktober en november mag er  door de beroepsvisserij niet met fuiken gevist worden, dus ook niet op rivierkreeft. Meer informatie is te vinden op www.heerlijkevisserijen.nl en rivierkreeft.wordpress.com

Wie op facebook zit en interesse heeft in het eten van rivierkreeften zou eens kunnen kijken op https://www.facebook.com/rivierkreeften

Van de site van sportvisserij Nederland 'Wegvangen heeft alleen zin als het grootschalig gebeurt (wegvangen van 75% of meer van de beesten). Wanneer men alleen een klein deel bijvoorbeeld alleen de grootste exemplaren van de in een water voorkomende rivierkreeftenpopulatie wegvangt, is er een aanzienlijk risico dat de overblijvende (kleinere) rivierkreeften extra hard gaan groeien. Het kreeftenprobleem kan zelfs verergeren door alleen een klein deel van de rivierkreeften weg te vangen. Alleen als men een groot deel (zeg 75% of nog wel meer) van de rivierkreeften wegvangt zal een mogelijk effect optreden op de aantallen en hoeveelheid kreeft in een water, maar hiervoor is een enorme capaciteit aan vangtuigen benodigd. Bij het wegvangen van kreeften moet ook rekening worden gehouden met de migratie van deze dieren. Vooral in water met een wat hogere temperatuur zijn ze heel actief. Als men kreeften wegvangt in een onderdeel van een groot water, zullen de overige kreeften in het water deze plek zeer snel weer herbevolken.

Met behulp van onderstaande kaart kun je gevonden soorten determineren.

We hebben doorgegeven dat er veel Amerikaanse rivierkreeften in de Goog leven.

Licht in het Kocherbos

Vorige week maandag reed de harvester het Kocherbos binnen om de langverwachte dunning van de naaldbomen uit te voeren.

Rond de 250 bomen zijn binnen een week gekapt, in 3 verschillende maten gezaagd en afgevoerd. 

Over het hoe en waarom is het een en ander te lezen in de post van november volgend jaar. 

Iedereen moet er maar gauw eens gaan lopen, er zijn mooie open plekken ontstaan, waar de herfstzon nu prachtig door de bomen speelt en een nieuwe generatie bomen kan opgroeien.

De overgebleven naaldbomen hebben nu betere overlevingskansen en hopelijk zijn een aantal grote eiken en beuken gered van de ondergang.

Een aantal hulstbomen, zwarte els, kleine beuken, berken en hazelaars zijn gemarkeerd zodat de harvester die kon sparen en om veel dode bomen verscheen ook een lintje omdat die voor insecten en daarmee voor veel vogels(oa de groene specht, een rode lijstsoort, broedt in het Kocherbos) interessant zijn.

Juist de aanwezigheid van dode bomen zorgt voor de grote biodiversiteit in het Kocherbos, varierend van schimmels, mossen en paddestoelen tot insecten die op hun beurt weer insecteneters als spechten aantrekken.

Daarnaast zorgen de dode bomen voor holtes waar spechten, bosuilen en vleermuizen in nestelen en overwinteren.

Bosbouwkundig ingenieur en vrijwillig beheerder Lodewijk van Kemenade heeft een bewuste keuze gemaakt vanuit een lange termijn visie op natuurwaardeversterking en inmiddels zijn er met veel wandelaars en geinteresseerden gesprekken gevoerd om de keuzes  toe te lichten.

Over het algemeen zijn de reacties bijzonder positief.

Ook Groen Muiderberg waarvan een aantal leden als vrijwilliger meehelpt in het bos is dankbaar dat iemand met een natuurvisie zich bekommert om het verwaarloosde bos, al zullen wij onder verwaarlozing vaak wat anders zien dan dan de gemiddelde wandelaar. 

Er valt voor iedereen nog een hoop te ontdekken en bij te leren in ieder geval!

Bij schemering maandagochtend het bos in.

Een pad banen door de dichte begroeiing en zo min mogelijk beschadigen

De eerste boom geveld

Controleren of de harvester de 3 verschillende lengtematen inderdaad goed afzaagd.

Het beste dikste hout op lange lengtes als zaaghout, iets korter wordt kisthout en de slechtere toppen en kromme stukken als vezelhout voor spaanplaat etc.

Aannemer en veller meten de stammen na

Voorzichtig manoevreren.

Deze beuk gaat het nu redden, knap dat ze daar omheen kunnen werken.

Een waar monster

Tussentijds overleg.

Het wordt steeds lichter in het bos.

En passant ook nog de korte zijde langs het hockeyveld van Amerikaanse vogelkers ontdoen.

Leeftijd goed te tellen, iets jonger dan verwacht...

Sorteren en stapelen.

een volle lading wordt afgevoerd

Controle of de paden weer netjes gemaakt zijn

Ted fatsoeneert afgerukte takken langs het hockeyveld

Als laatste verwijdert Lodewijk nog een eerder omgewaaide Amerikaanse vogelkers van het pad.

Met vrijwilligers wordt komende weken en en waarschijnlijk een zondag eind september gewerkt om de ontstane sporen weer weg te werken en takkenrillen te maken van een aantal takken die zijn blijven liggen op ecologisch interessante stukken met mossen, varens en jonge loofbomen.

Nadrukkelijk wordt niet alles opgeruimd, dit zal de komende jaren vergaan en voor een grotere ecologische rijkdom in het bos zorgt.

Wie zich voor werkzaamheden op wil geven kan terecht bij kocherbosvrijwilligbeheer@gmail.com.

Er is al een ploegje het afgelopen jaar een aantal zondagen bezig geweest met verwijderen en ringen van Amerikaanse vogelkers, planten van wintereiken en wilde appels en andere onderhoudswerkzaamheden.

Doe mee als je je kennis en betrokkenheid bij deze bijzondere plek in Muiderberg wilt vergroten!